Sinh nhật
Chuyện về nguồn
Quanh thau rượu
Hoàng hôn bên đồi
Nén hương mùa kiếp
nạn
Phục Sinh nhiệm màu
Thương tích
Đă 50 năm
Quê hưong ngàn trùng
Đừng gọi tôi là ân
nhân
Ngày chia tay
Ánh trăng xưa
Ngày đại thọ
Ḷng sơn gửi tạm
giữa đất trời
Mông lung
Ḥn khô
Đêm ngủ tôi mơ
Cali mùa hạnh ngộ
Nhớ măi
Vẫn t́m em
Gánh phù vân
Quốc hận
Nhắn lời
Tháng 2! Xuân vẫn
ngát hương đời
Nhớ xuân xưa
Xin em
Cũng đành thôi
Mừng sinh nhật
Phút cuối
Đoản khúc Đà Lạt
Chờ
Hương ḷng
Niềm riêng đêm thánh
Nỗi đau thẩm
T́nh tôi lăng mạn....
Tàn thu
Em cao nguyên
Thu từ phương ấy
thu sang
Kỷ nhân hồi
Hoài Thu
Tịch liêu
T́nh gửi từ
trên đôi cánh sắt
Trầm tích
Ngồi giữa Eden
nhớ Saigon
Nhớ quá
T́m nhau
Một khúc hoài
Muộn màng
Bước lưu vong
Tháng 7
Nh́n biển nhớ người
Chuyện một đời người
Rượu đầy làm sao cạn
Bó tay!
Vô thường bóng em
Đón xuân
Nói đi em
Đêm Giáng Sinh xưa
Nhớ em
Cám ơn
Đêm Thu
Hồng Quế
Tháng tám mưa rơi
Ḷng vẫn xuân xanh
Ước gì
Nhớ áo xưa
Hạ vàng trong kỷ niệm
Tóc mây
Lửa Việt
Xuân giữa trời đông
Khi muà xuân đến
Bóng xuân
Hẹn một mùa xuân
Lời cho hải đảo
Đừng do dự
Một ṿng quay
Một ḿnh trên căn gác
Mùa hoa phượng
Gọi thầm
Thầm lặng
Ngàn năm măi t́nh
chung
Đứng vùng lên
Nỗi buồn vong quốc
Ngày rời Đà Nẵng
Câu hỏi
Năm nay Hè về thật sớm. Cơn nắng quái dậy ḿnh từ mới giữa tháng 5.
Bên kia đường, hàng cây dầu bỗng dưng trút lá. Gió quyện. Lá rơi.
Từng chiếc thốc lên cao rồi lả tả buông ḿnh xuống thảm cỏ của
khoảng sân nhà tôi ở bên này đường. Nh́n bâng quơ ra sân vàng hương
nắng - bây giờ lại phủ thêm một lớp xanh nâu của lá mềm mới rời cây
- tôi thấy ḿnh như vừa sống lại giây phút bâng khuâng của năm nào
ngồi trên thềm Palace; phóng mắt nh́n màu vàng vọt của dải đồi trên
sân Cù, ngắm màu xanh của trời trong in trên mặt hồ im lắng, trải
ḷng theo vạt nắng thật óng ả đang vươn dài trên thảm cỏ mượt như
nhung trước ngôi khách sạn Palace sang trọng và nổi tiếng của cao
nguyên Lâm Viên.
Không biết có bao nhiêu bạn đă từng tư lự như tôi trong những buổi
chiều hè năm đó. Năm của định mệnh nghiệt ngă đă dành cho chúng tôi,
những thanh niên đang ươm hoa mộng trong đời bằng nhiệt t́nh rất hồn
nhiên của tuổi trẻ. Mùa hè của binh biến dai dẳng bất chợt chuyển
ḿnh vào cơn cuồng nộ.
Mùa hè mà người quân nhân kiêm nhà văn Mũ Đỏ Phan Nhật Nam đă gán
cho hai chữ "đỏ lửa" để nói đến sự khốc liệt của chiến tranh, lúc đó
đă kéo dài gần hai tháng. Hai tháng đủ để cho giới trẻ miền Nam dậy
sóng âu lo và chuyện ǵ phải đến đă đến. Tháng 5/1972, Tổng Thống
Nguyễn Văn Thiệu ban hành sắc luật Tổng Động Viên, chiếu theo điều
004 của Luật Ủy Quyền đă được Quốc Hội thông qua một tháng trước đó.
Ngày ấy tuổi trẻ chúng tôi bị đóng khung. Phận người đành phải thả
trôi theo ḍng định mệnh. Chúng tôi không có đường chọn lựa. Hoặc là
vào lính để chấp nhận gian khó, hiểm nguy. Hoặc ngày đêm trốn lánh
sự chận bắt của cơ quan công quyền, sống một cuộc đời vô định đầy
hồi hộp và bất trắc. Sống chết có số. Ai sao ḿnh vậy. Và thế là tôi
trở thành một quân nhân ngay khi vừa đúng 20 tuổi, lứa tuổi thần
tiên mang nhiều hoài băo nhứt của thanh niên trong mọi thời đại!
Mưa nắng quân trường tại Đồng Đế chỉ là bước đầu cho những ngày gian
khó. Nắng quái, mưa dầu của 42 ngày Rừng Núi Śnh Lầy tại Dục Mỹ
cũng chỉ là phần ngoại cảnh để rèn luyện ư chí, sức chịu đựng và khả
năng thích ứng của thể chất. Lửa đạn chiến trường mới là người thầy
đích thực dạy cho chúng tôi những bài học nhớ đời.
Hai chuyến thực tập tác chiến tại Núi Dài, Châu Đốc và trên vùng
Pleime' rong, Pleiku tuy chưa đủ để gọi là kinh nghiệm chiến trường,
nhưng cũng đă phần nào giúp tôi vững ḷng chấp nhận hoàn cảnh khi
đối diện với sự tàn khốc của chiến tranh, và từ đó có thêm chút tự
tin khi chính thức nhập cuộc lúc ra đơn vị.
Cùng lúc đó, tâm trạng tôi cũng dần dà thay đổi. Nỗi sầu đời trong
tôi biến mất từ lúc nào không hay. Khi nhận lấy trách nhiệm chỉ huy
một trung đội, là lúc tôi nhận ra ḿnh đă thật sự trưởng thành về
mọi mặt. Tôi dần dà vững ḷng dấn thân. Tôi tin tưởng đồng đội thuộc
cấp. Tuy họ không "ngán" tôi chút nào - v́ ngoại h́nh của tôi vốn
không phải là vóc dáng lư tưởng của một sĩ quan trung đội trưởng -
nhưng họ rất thương mến tôi. Họ cũng vừa là thầy, vừa là bạn, nên
ḥa đồng với họ không khó khăn chút nào.
Càng nhớ càng thấy thương những người lính đă cùng tôi chia xẻ gian
nguy. Đa số là thanh niên. Họ - cũng như tôi - nhập ngũ khi tuổi đời
đang độ tươi đẹp nhứt. Họ chỉ biết nghe lệnh và ôm súng lao vào lửa
đạn mà không hề có một lời than trách. Biết chỗ chết mà vẫn cứ tiến
vào. Biết "một đi không trở lại" mà vẫn "Xung Phong ...Sát!" rân
trời. Nếu như tuổi lính được tính bằng năm quân vụ; th́ 10 tháng cầm
quân của tôi không có nghĩa lư ǵ so với quăng thời gian phục vụ,
hay nằm bệnh viện dưỡng thương của nhiều "lăo làng" kỳ cựu nhứt
trong quân đội.
Nhưng bấy nhiêu đó cũng đă quá đủ để mấy lần "giỡn mặt" với Tử Thần
khi giao chiến với bộ đội chính quy trong vùng núi Duy Xuyên, Quế
Sơn, Nông Sơn, Tiên Phước, Thạch Trụ, Mộ Đức; hay ḍ dẫm từng bước
trên các băi ḿn của vùng Phong Thử, G̣ Nổi thuộc quận Điện Bàn/
Quảng Nam, hoặc Đức Lương trong quận Mộ Đức/Quảng Ngăi.
Tôi không tài nào nhớ hết tất cả mọi người trong trung đội. Những
gương mặt cứ nḥe dần trong tâm tưởng. Theo thời gian th́ trí nhớ
cũng cùn mằn. Có lúc chỉ mường tượng người xưa, cảnh cũ...rồi thôi!
Họ đến rồi đi. Đi bằng nhiều cách. vĩnh viễn, tạm thời, đi không trở
lại. Mười tháng hành quân. Năm lần bổ sung quân số. Rốt cuộc, ngày
tôi bàn giao trung đội th́ số anh em cũng vẫn không hơn hai chục
mạng.
Đa số những người mới về đơn vị chừng vài tháng là hy sinh, hoặc
trọng thương rồi giải ngủ. Thời gian sống với nhau không lâu, nhưng
người Lính - tuy sống cuồng vội, ba gai, phá phách và bất cần đời -
vẫn gắn bó với nhau bằng thân t́nh chỉ có trong quân ngũ. Đó là t́nh
Huynh Đệ, nghĩa Chi Binh vốn có tính cách rất..."Thầy, Tṛ" mặc dù
tuổi đời của quan và lính vốn xấp xỉ nhau.
Cấp bậc chỉ là để phân biệt ai chỉ huy và ai là người nhận lệnh. C̣n
lúc dưỡng quân - ngay hậu tuyến, quanh làng mạc trong vùng hành
quân, hay tại phố xá hậu phương - th́ quan và lính đề huề như nhau,
với những màn bá vai lê la quán hàng, chồm hổm phô lưng trần quanh
thau rượu ngay bên quốc lộ, hoặc đàn hát đủ các loại nhạc trên đời
trong sân nhà nào đó ở ven làng.
Quên sao được những lần nhai vội, nuốt nhanh bên cạnh chiếc poncho
gói xác của đồng đội! Nhớ vô cùng những thân h́nh bê bết máu, mắt mở
trừng như muốn níu giữ sự sống đang rất mong manh. Và càng không thể
quên từng miếng lương khô, từng hơi thuốc lá chuyền tay nhau cho đỡ
thèm, đỡ đói. Người lính Việt Nam Cộng Ḥa tận hiến máu xương bằng
cách tuân hành kỷ luật thép của Quân Đội.
Và tôi, kẻ c̣n nguyên vẹn h́nh hài sau khi chấm dứt chiến tranh, quả
đă nợ đồng đội những ân t́nh, cùng với món nợ máu xương vốn không có
ǵ tương xứng để đền đáp. Họ chết cho tôi sống. Họ mất đi một phần
thân thể và trở nên tàn phế vĩnh viễn để tôi biết thế nào là hạnh
phúc của một kẻ c̣n lành lặn tứ chi. Người khinh binh của tôi ơi!
Tôi nợ các anh, các bạn, các em nhiều quá!
Tôi thật sự thẹn ḷng khi chợt nhận ra là ḿnh đă không hề có tiếng
cám ơn khi đồng đội của tôi đă trở thành "những đ̣n bánh tét nḥe
nhoẹt máu", hay ngay cả lúc tiễn thương binh về tuyến sau, tôi cũng
không có lời tri ân đúng nghĩa mà chỉ qua loa vài câu an ủi vội
vàng...rồi thôi!
Đời người vốn đă vô thường. Cuộc sống giữa lằn tên mũi đạn lại càng
mong manh hơn mọi thứ khác trên đời. Thấy đó, mất đó. Sống nay, chết
mai. Mới đầu hôm c̣n quây quần bên thau rượu th́ sớm mai đă ngậm
ngùi vuốt mắt bạn ngay lúc cuốn poncho. Năm 1974, vừa rời khỏi quân
trường, một tá "quan nhí" đeo quai chảo ( lon chuẩn úy ) về nhận
trung đội trong những ngày đầu xuân tại hậu cứ; th́ mới chớm hè đă
phơi thây trên trảng tranh tại vùng Suối Đá của tỉnh Quảng Tín.
Cũng trong năm đó, riêng trung đội của tôi qua mấy lần bổ sung quân
số; tôi chỉ mới quen mặt, chưa kịp nhớ tên những người mới th́ họ đă
không c̣n tồn tại trên cơi đời sau một chuyến hành quân, hay một lần
chạm súng!
Nghĩ lại mới thấy ḿnh bé nhỏ và mọn hèn trước sự hy sinh và mất mát
của đồng đội. Đă 40 năm qua rồi nhưng tiếng đạn bom, tiếng súng lớn,
nhỏ vẫn vang vọng trong đầu. Lắm lúc tôi có cảm giác ḿnh vẫn là
người Lính của năm xưa. Sự tiếc thương anh em đồng đội lẫn chiến hữu
trong đơn vị tô đậm thêm nỗi cô đơn sau ngày tan hàng một cách tức
tưởi. Định mệnh chăng? Hay đó là ván cờ thời cuộc mà người Lính Quân
Lực Việt Nam Cộng Ḥa ngày xưa chỉ đóng vai tṛ như những con chốt
thí?!
Nơi xứ người, sống trong cảnh cơm no, áo ấm, mà ḷng cứ canh cánh
nghĩ về những chiến hữu đă hy sinh, hay những ai đang c̣n lây lất
trong cảnh đời ngập ngụa khổ đau nơi quê nhà. Càng nghĩ càng thấy
thẹn ḷng. Họ nhọc nhằn trong đau khổ đă suốt bao nhiêu năm qua. Mà
tôi th́ chẳng làm được ǵ ngoài những lời cầu nguyện và chút quà mọn
hèn nhỏ giọt đó đây.
Nghĩ đến họ, rồi nghĩ lại ḿnh mới thấy buồn thêm cho một sự tan đàn
trong hận tủi. Dù sao cũng đă một thời. Dù sao cũng đẹp khoảng trời
quê hương. Quê hương đă không c̣n. Đúng hơn là đă sa vào tay giặc.
C̣n tôi th́ vẫn là một người Lính chưa giải ngũ. Tôi vẫn là người
Lính của Quân Lực Việt Nam Cộng Ḥa .Tôi không thể quên nguồn cội
của ḿnh, nên màu cờ quốc gia và sắc áo của binh chủng vẫn luôn được
treo, máng một cách trang trọng trong nhà.
Tôi không phê phán những ai đă không c̣n nhă hứng mặc lại bộ quân
phục trên người. Có vị c̣n lên tiếng phê b́nh và mỉa mai "những kẻ
già nua, cuối đời c̣n lề mề trong bộ quân phục để khoe lon lá với
mọi người". Bá nhơn, bá tánh. Họ, những kẻ muốn quên đi nguồn cội
của ḿnh ,hay có lư do nào đó nên không thích trân trọng h́nh ảnh
xưa, kỷ niệm cũ. Nhưng riêng bản thân tôi th́ có dịp là tôi sẽ mặc
lại bộ đồ bông, và khoát chiếc Mũ Nâu trên đầu.
Đây là sắc áo mà tôi đă chọn đúng 40 năm về trước để phục vụ cho màu
cờ của quốc gia tự do mang tên Việt Nam Cộng Ḥa. 40 năm hạ bừng cơn
băo lửa trên miền Nam thân yêu đă biến tôi từ một thư sinh thành
người lính chiến. Tôi trưởng thành nhờ Quân Đội. Tôi sống c̣n nhờ
các Chiến Hữu - c̣n sống hay đă hy sinh - giúp tôi hoàn thành Trách
Nhiệm của một người Trung Đội Trưởng. Tôi tri ân Họ mỗi ngày cho đến
suốt đời. Tôi sẽ không quên Họ. Không bao giờ!
HUY VĂN
Lebanon, PA 06/2025
Màu cờ và sắc áo
Giầy Saut trong tử
địa
Bóng người hay bụi
sương?
Lần đầu nhập trận
Ngược ḍng thời gian
Họa, phúc trong ngày
50 năm thoáng
vội trong ngày
Ukraine & VNCH
Saigon xa đă tṛn
năm
Ngày về từ rừng
núi Hiệp Đức
Trường Sơn bỏ
lại sau lưng
Cuộc hành tŕnh
Chung g̣ng định phận
Cuối cuộc hành tŕnh
2020
Xuân ở nơi nào?!
Giấc mơ Xuân
Ngày ra trại
Một buỗi chiều xuân
Nhánh mai vàng
Đêm xuân
Cuối cuộc hành tŕnh
Thân chiến
quốc, phận lưu vong
Mộ Đức - Một ngày
vào hạ
Từ Mỹ Tho đến
Garden Grove